Crónica dunha Viaxe / 07 Burgos – Santo Domingo de Silos

Comezou cedo unha etapa que estaba destinada a ter algunha torcedura. A primeira foi xa o día anterior, o non atopar onde durmir no destino previsto, Salas de los Infantes, o que obrigou a rematar desta volta en Santo Domingo de Silos, cun pequeno porto engadido, e retornar ó día seguinte polo mesmo lugar para seguir o camiño trazado. Non porque non houbera outras posibilidades de paso, senón porque as estimei peores, para ir quería ver Salas de los Infantes, e logo quixen evitar o salvar máis desnivel.

Foi o primeiro día que me decatei de que, a pesar de ir cara ós días curtos, cun atraso da saída do Sol de máis dun minuto ó día, o meu pedalear cara ó leste facía que cada vez amencera lixeiramente máis cedo. E claro, a noite precipitábase en chegar. Para discutir cos temas de cambio de hora…

A saída de Burgos foi pola vía verde Santander – Mediterráneo, que comezou moi prometedora nos primeiros quilómetros para logo quedar desbaratada a promesa ó converterse nun camiño de mal piso, e mesmo en lugares, desviado da antiga vía do ferrocarril, camiño polas rochas. E iso, aínda contando cun túnel para salvar un alto no quilómetro 158 da antiga vía.

A vía verde, á saída de Burgos. Foto tomada cara atrás, o Sol estaba baixo aínda.

Así pois, ó comezo parecíame que podía comerme o camiño, aínda que todo era subida, pero logo, mesmo nas baixadas o tempo parecía non rendir.

Túnel no alto.

O camiño de pedras, polo que había que ir con moito coidado para non esvarar, estaba baleiro. Moitos tramos mesmo os campos ás beiras estaban baldíos, e no camiño, no medio do secarral, medraban cardos.

Estación abandonada en Campolara.

Antes de chegar o tramo máis desértico quixen facer un descanso. A sinalización estaba ben, e un peón ocasional no camiño (isto xa non era o Camiño Francés) indicoume que no próximo pobo, Revilla del Campo, había unha cantina xusto ó pé da vía. Sábado, a media mañá (pasaba das 11), a cantina pechada. Fun mirar e si, había outro local neste asentamento de segundas residencias. Tamén pechado. Volvín, e preto da vía verde e da cantina había un lugar con árbores, unha fonte e un banco. A falta de café (ó fin, unha desculpa para tomar un descanso e se cadra, meterme entre a xente do lugar), uns sorbos de auga e un debuxo para lembrar o punto. Unha señora que pasou deume algo de conversa e apuntouse a substituír o selo de certificación de paso.

A pedalada continuou entre o Sol queimándome as pernas e campos cada vez máis desertos. Foi neste tramo onde, a pesar de atoparme na vía verde, o mapa sinalábame no medio da nada. Tamén foi onde unha bandada de codornices levantou vo a escasos metros de min.

Continuei ata atopar un pobo case á beira. E alí, un lugar que tiña pinta de taberna. Un home que estaba sentado fóra nun artefacto abandonado, xa me dixo que ó mellor non tiñan funcionando aínda a cafeteira, e resultou así, co que unha cola (1,2 €) veu ben para acompañar á charla co par de parroquianos dentro do local. Así saciei a curiosidade sobre Peñalara (por certo, hai un a tiro de pedra, en Mambrillas de Lara, e outro en Rascafría, no límite entre Madrid e Segovia, o máis famoso). Iso si, era o local onde exerce a peña recreativa cultural de Villaespasa (o nome do lugar), e quedou constancia diso no diario.

Incorporado á estrada despois da vía verde, hora de comer. Barbadillo del Mercado, tamén en festas. E claro, comín en Doña Lambra, ‘o local’, coa cafetería ateigada de xente en celebración tanto dentro como na terraza. Para comer de festa aínda era algo cedo, e notábase o comedor máis despexado. Ó saír, estaban valando para unha carreira pola tarde, cun ambiente festivo na praza do pobo. Nun pequeno parque na mesma praza, unha representación de Dona Lambra, o mito do pobo polo que preguntei e tentaron explicarme unhas rapazas sentadas no banco próximo. Ó final, non me quedou claro que parte había de mito e que de realidade, que parte de icono e que de afastamento actual, que parte de heroína e que de malvada. Tiven que facer recurso da rede para, despois, saber un pouco máis da nebulosa historia e o por que de poñer signos de diversas relixións detrás de Dona Lambra no monumento do parque. O caso é que, ó poñer algo (cando unha das tres, despois de dicir que escribía ela, tivo que ser animada polas outras para rematar facéndoo), as rapazas definíronse como ‘Lambradas novas’ (non ‘Lambras’). Todo, baixo a escrutadora mirada dun grupo de rapaces un par de bancos máis aló, máis no ambiente festeiro.

De aí a Salas de los Infantes (os infantes de Lara, relacionadas coa lenda de Dona Lambra e apelido que acompaña a diversos lugares na zona), pobo cun museo adicado ós dinosaurios e lugar curioso, pero do que a imaxe de conservado e antigo que tiña non casa coa realidade: pensábao máis coa historia que coa prehistoria. Pregúntome se terá que ver o dos dinosauros cos seus restos en bo estado co cambio de cor da terra que observei no camiño, terras vermellas ó pé da Serra da Demanda diferentes das calcarias de Burgos, ou de Silos, tan preto e tan diferente.

E de aí, seguindo polas terras que se anuncian como ‘Camino del Cid’, polo alto de Carazo (1138 msnm, despois de levar boa parte da entapa entre 900 e 1000 msm), a Santo Domingo de Silos, cos últimos quilómetros entre un desfiladeiro bonito. A costa ata o alto resultou mellor do que pensaba despois do cansazo do que máis que vías verdes tiña resultado vías grises das pedras do piso.

Silos, un pequeno parque temático en xeito de acompañamento ó Mosteiro. Escoitar o Canto Gregoriano dos oficios, albiscar o ciprés, xa cerrada a posibilidade de visita pola hora, o ascender ó saínte da outra beira do río para ter unha visión xeral, foron posibilidades aproveitadas, xunto coa volta por un pobo que se recorre nuns minutos. Coido que cunha poboación de menos de 300 habitantes repartidos en varios núcleos nun concello de 3/4 de superficie da do concello de Ribadeo, de 10 000 habitantes, é comprensible. Iso si, a infraestrutura hostaleira fai que se procuras polo lugar, saian antes as web de hostalería que do propio concello ou as referidas ó mosteiro. E ó fin, a anciá propietaria do lugar onde me hospedei, o máis grande do pobo, visitara Ribadeo antes da pandemia.