Coñece o teu Concello, coñece a túa Provincia
Como xa dixemos nun artigo anterior, dende o día 1 ao 4 de Xuño se estivo a departir o cursiño “Coñece o teu Concello, coñece a túa Provincia” de 20 horas lectivas, impartidas pola profesora Elena e organizado pola Vicepresidencia Terceira da Deputación de Lugo.
O programa consistiu en un 1º día: onde se contou a historia do Concello. Lendas, contos e anécdotas que forman parte da cultura popular. A transmisión oral da historia local.
2º día. Practicar as habilidades sociais: aprender a comunicar os nosos coñecementos a un grupo de persoas (relatado no artigo anterior).
3º día. Posta en práctica dos coñecementos adquiridos: visita guiada polos alumnos na vila.
4º día. Presentación de un circuíto guiado modelo pola vila.
Pois ben. Os alumnos fixemos un circuíto comezando pola Praza de España, rúa Bos Aires, volta polo paseo marítimo, subida a Cabanela, paseo por Porcillán, subida polas escaleiras cara á capela de San Miguel, paseo ata o Cargadeiro de mineral, e volta polo Grupo San Miguel, avenida de Rosalía de Castro e terminando na esquina do Teatro.
Pero o día 24, cando nos visitaron os cursillistas da Ribeira Sacra de Monforte e de Pantón, comezamos as explicacións o revés. Pareceunos que sendo Ribadeo porto de mar, fixéramos a entrada como vindo en barco, de fora cara dentro. Circuíto máis lóxico, pois os turistas trátase de atraelos ó pobo, o seu centro neurálxico da historia, do comercio e do ambiente de diversión e de marcha. Por tanto o autobús deixounos na área do antigo cargadeiro de mineral e viñemos vindo, pola capela de San Miguel, baixamos a escaleira para o peirao deportivo, recorremos Porcillán e gustoulles, (“olvidámonos” de ensinarlles as obras de Cabanela) e subimos por Antonio Otero, comentando as historias e desenrolo das casas almacenes do porto, da Casa Armadora de Bengoechea e logo Bustelo, a Escola de Naútica, a casa da madre de Del Rio, e un pouco máis arriba a casa de Navarro Reverter, logo cruzamos por case fronte á Casa da Xuventude cara á Praza da Fonte dos Catro Caños, e na calle de Amando Pérez, vemos os escudos heráldicos da Casa de Miranda e lles contamos a lenda das Cen Doncelas, a cuxo tributo contribuían os veciños da Ría de Ribadeo, subimos e torcemos a esquerda pola Praza de Abaixo, e saímos a Praza de España pola calle da Fortaleza. Fómoslles explicando os edificios principais, que rodean esta axardinada praza. Falamos sobre do Pazo dos Moreno, da Casa do Concello, antigo Pazo de Ibañez, da Aduana, do convento de Santa Clara, e do convento de San Francisco a actual igrexa parroquial de Santa María do Campo. Recorremos a calle San Francisco, mostrándolles a casa da antiga aduana, torcemos a direita pola Avenida de Asturias, e chegamos a Praza de Abastos de Ramón González, baixamos ata a esquina de Gayol e recorremos as casas señoriais de San Roque e casas de indianos, ata a Casa Rosa do medio (que non é de indianos, pero pareceo), logo voltamos polas catro calles e o autobús que recollía os da Ribeira Sacra, esperábanos diante da Oficina nova de Información e Turismo.
O pobo gustoulles moito, pero non puidemos ensinarlles o Forte de San Damián para darlles unha mellor explicación pois sempre está pechado e para eles foi unha decepción atopar tamén a igrexa parroquial pechada, pois son xente de igrexas posto que na Ribeira Sacra teñen unha ruta que conservan como ouro en pano, de 10 igrexas (San Nicolao de Portomarín, Santo Estevo de Ribas de Miño e San Paio de Diomondi en O Saviñao, San Estevo de Chouzán en Carballedo, San Miguel de Eiré e San Vicente de Pombeiro en Pantón, Santo Estevo de Ribas do Sil en Luintra, Santa Cristina de Ribas do Sil en Parada do Sil, San Pedro de Rocas en Esgos e o Mosteiro de Santa María Montederramo en Montederramo, e ademais San Fiz de Cangas, igrexa románica antigo mosteiro de monxas beneditinas citado xa en documentos de 1108 e 1119). A fealdade tan a vista do deterioro do Pazo dos Moreno debera de ser un tema a resolver, difícil, pero debe resolverse, así como, o das casas sin cristais na Praza de España que deberan poñerllos e pintalas, aínda que solo fora como “atrezzo” para a estación veraniega en que tanta xente nos visita.
Francisco J. Campos Dorado