Fin oficial da pandemia
A OMS indicou que rematou o estado de alerta sanitaria que declarou na agonía do inverno de 2019. Agora teremos dereito á información científica. Aínda que os primeiros brotes de datos epidemiolóxicos móvense en cifras moi pouco convincentes. Entre uns sete e vinte millóns de mortos pola pandemia.
Serei prudente. Espero ter un estudo a través da revista LANCET. Como antigo profesor asociado da Universidade Pública Vasca na disciplina de Saúde Pública, non é a miña intención pontificar sobre a orixe do virus causante nin o número total de mortes, enfermidades, secuelas crónicas e danos multidisciplinares. Pero si quero poñerlle título. A nosa civilización occidental comportouse como un Xigante con pés de barro.
Quero compartir co meu antigo compañeiro de OSAKIDETZA Rafael Bengoa que, premiado na Gala do 50 aniversario da Sociedade Española de Médicos de Atención Primaria, dixo: “Nunca houbo tanta desconexión entre políticos e profesionais da sanidade”. Referiuse tanto á forma de abordar a cadea epidemiolóxica do COVID-19 como ás consecuencias que se están a vivir, sobre todo na atención primaria, que cómpre reforzar con urxencia, xa que hai que ter en conta como foi e será ese vínculo, ser a “porta de entrada ao Servizo Nacional de Saúde”, de tal xeito que se xa estaba obrigado, coas esixencias da pandemia os problemas estruturais aumentaron.
Debemos prepararnos para novas pandemias. Hai que mellorar dotándoa de máis recursos humanos, investigación e formación continua do cadro de persoal, e iso é o que falta é un Plan de Recursos Humanos, unha mellora das condicións laborais nos equipos de saúde máis aló destas consultas telefónicas, así como reforzar o concepto de audiencia para o sistema de asistencia cunha visión de polo menos 10 anos por diante.
Pero dúas leccións son indispensables. Recoñecer mediante análise científica os erros cometidos na pandemia. Poñer dunha vez por todas unha liña divisoria entre o espazo da política e o da sociedade civil, neste caso saíndo e consultando con expertos en saúde.
Por último, ter en conta que o investimento no espazo sociosanitario é garantía de saúde, eficiencia no gasto -evitando secuelas irreparables- e riqueza por ser un nicho de emprego de calidade.
Moitas veces non se quere admitir que nunha Rexión de España a mellor empresa é o hospital coa súa rede de centros de saúde.