S. Cibrao |
Viaxeiro que ves de lonxe
Así comeza un tema musical que canta o meu colega médico Luís Emilio Batallán e que recolle un poema de Celso Emilio Ferreiro. Moi propio para este tempo estival con Xacobeo e vacacións que como mellor poden investirse é viaxando. Algo así como as causas que puxeron ao Pai Sarmiento con máis de cincuenta anos entre as paredes de bibliotecas monacales ata que decide chegado o momento de ver e pasear por eses lugares que foron unha realidade virtual digna de patear, sendo testemuña directa da paisaxe e o paisanaje. Tres viaxes pola Galicia do século XVIII, describindo Compostela pero tamén as Rías Altas.
Durante boa parte dos séculos XIX e XX, viaxar por Galicia era unha aventura pragada de obstáculos -transporte e orografía- Sen dúbida hai que agradecer a Ruth Matilda Anderson, esas fermosas instantáneas que contribuíron, desde o primeiro terzo do século XX, a difundir imaxes fotográficas cargadas con ese máxico halo galaico que tanto atrae ao viaxeiro con alma sensible á procura de escenas nunca dadas no medio urbano europeo. E é que, mirada e narración, son fórmulas para espertar inquietude e en moitos casos para distinguir o mundo Galaico do resto peninsular, ou para ilustrarse coa peculiaridade histórica, patrimonial e real da nosa Galicia, sempre mal descrita por presuntos eruditos madrileños, cataláns e vascos, sinalándonos como a esquina verde de España -celtomanía segundo Cal en 1998.
Hei ter estes días a oportunidade de mostrar este norte Cantábrico Galaico a dous arxentinos -os meus primos irmáns con orixe xudía como eu- Son viaxeiros mundanos que foxen do inverno e cargan as súas almas, metade galegas. Non coñecían a costa ao norte do norte. Quedaron hipnotizados coa desembocadura do Sor formando a ría do Barqueiro, vista desde a terraza do Semáforo, degustando esa marabillosa cervexa Estrela de Galicia en versión “colorada”. Para logo degustar a excelsa gastronomía da mar, no porto de Vicedo, onde o arroz con bogavante ou a ventresca da actual costera, traen todos os sabores da nosa nai a mar e o noso pai ou vento mareiro.
Mentres brindabamos polos ausentes, sempre presentes, como bos discípulos de Prisciliano, falamos dese cruzamento máxico na Estaca de Bares, onde almas de pecios e mareantes do Atlántico crúzanse coas do Cantábrico, ou o misterio desas noites de plenilunio en que as almas de Cabaleiros Templarios procedentes da Coelleira, son Santa Compaña para celebrar vésperas na Igresia Vella da Concha nas proximidades do porto Fenicio en Bares.
Os tres Sargadelos -arqueológico, museístico da loza, legado de Isaac e Luís Seoane- A caza da ballena ilustrada desde a Atalaya e o Museo do Mar en Illas San Cyprianus, cunha exquisita degustación de erizos a estilo Cuca e Carmenchu en Buenavista. O románico de San Martiño cos seus antecedentes Britonienses-Dumienses. O concerto da Paula e Róldaa cun caldo en cunca de cantina Mindoniense, mentres lles mostraba a capital rica en augas, pan e latín. Para finalizar entre as rúas gremiales dá Vila do Landro e a visión balsámica por a ría de Ribadeo con esas embarcacións a vela latina,
Á mar puxemos de testemuña para regresar mellor pronto que tarde.