– Realizada por Fernando Rodríguez e Antonio Gregorio. Imaxe dun cartel realizado por Chenchu (aínda non lle dixen nada… agora paso a eso)
Biografía de Hernán Fernando Naval Parapar
Naceu en Viveiro e foi feliz en Ribadeo. Ese podería ser un resume minimalista da súa vida. Pero non podemos cinguirnos a un breve comentario que ademáis carecería da amplitude abonda para ter unha base mínima de obxectividade. O que se presenta a continuación é prácticamente unha fusión de partes textos anteriores referidos á súa biografía, que esperamos ter feito coa visión suficiente para que sexa a base de lectura e comprensión da súa obra e a súa persoa.
—
Hernán Naval Parapar nace en Viveiro (Lugo) o cinco de agosto de 1962. É profesor titulado de trompeta e solfexo nos conservatorios de Lugo, A Coruña, Santiago e Madrid. A súa actividade profesional desenvolveuse no campo da música: foi profesor do conservatorio da súa vila natal ata 1991, fundou e dirixiu a coral Polifónica de San Cibrao entre 1987 e 1989, período no que estreou varias obras corais. Desde 1992 dirixiu a Banda de Ribadeo (logo Municipal e logo aínda Sinfónica, quedando co título de Banda Sinfónica Municipal de Ribadeo), municipio no que residiu no último decenio da súa vida. Con ella, dirixiu concertos didácticos e tocou en lugares como Madrid, Barcelona ou Lisboa.
Tras comezar a traballar na Academia de Música Carlos A. Fernández-Cid, que abriu as portas da súa man ó ser contratado por Amadores da Música, foi tamén promotor da Escola Municipal de Ribadeo, a que dirixiu desde a súa fundación en 1993. Co apoio e patrocinio do Excmo Concello, a Escola Municipal de Música de Ribadeo foi o primeiro centro das súas características fundado en Galicia (ano 1993), centro que no momento do seu pasamento contaba con 230 alumnos. Foi Vicepresidente da Asociación Galega de Escolas Municipais de Música (AGEMM) ata o seu pasamento, así como director da Big-band desta asociación, coa que participou no VI Festival de Música dos Xoves Europeos que se celebrou en Trondheim (Noruega) do 31 de maio ó 4 de xuño do ano 2000 (organizado pola EMU-European Musicschools Union). Foi tamén promotor da Banda da Federación Galega e segundo director da mesma, dirixindo a Agrupación xunto co seu director titular Marcel van Bree, o día da súa estrea no Auditorio de Galicia, e cun arranxo feito por el mesmo do Segundo Movemento da Sinfonía nº 2 “Nas montañas de Galicia” de Andrés Gaos.
No campo da música, son tamén da súa autoría son dalgunhas obras corais e instrumentais estreadas (Lonxe do mar, Mar por médio, Portbou-Saraxevo,…), das cales dúas (Portbou-Saraxevo e Lonxe do Mar) foron gravadas pola BSMR baixo a súa dirección. Conserva ademais varias obras sen estrear.
Fóra do campo da música, foi presidente da asociación cultural “Sementeira” de Viveiro entre 1985 e 1992. Durante o cargo a asociación publicou “Abril no Pastor Díaz”, un caderno con poemas inéditos de varios escritores galegos (Pilar Pallarés, Manuel María, Novoneyra…), que Hernán Naval prologou e editou. Nesta época promoveu diversas campañas, como a de salvamento do „Pastor Díaz“. Durante este período foi tamén vicepresidente da Federación Galega de Asociacións Culturais. Posteriormente, foi directivo en Ribadeo da A.C. Francisco Lanza.
Hernán Naval ten contribuido, como relator, conferenciante e articulista, á divulgación dun novo discurso sobre o papel socio-cultural das Bandas amaters e á formación da xuventude, organizando en Ribadeo, en 1994, un importante Congreso de Bandas de Música Populares de Galicia e participando en diversos foros.
As súas afeccións literarias datan da súa mocidade. Ten publicados uns dous centenares de artigos en diversos medios: El Progreso, La Voz de Galicia, A Nosa Terra, Alborada (revista do Centro galego de Barcelona), Doce Notas (revista de ensino musical de ámbito nacional)…Os seus escritos pertencen a campos tan diferentes como a política, a música, a crítica cultural ou mesmo a crítica de televisión. Tamén escribiu diversos relatorios para congresos de educación musical, algúns deles pendentes de publicación. Proxectaba reunir nun libro os artigos “menos circunstanciais” que escribiu sobre música.
A súa única publicación literaria é a obra teatral Comunicando (Traxicomedia con parabellum. Nun acto), que acadou un accésit no concurso de teatro breve do colectivo Buril de Burela (1989); a obra publicouse no número oitenta e tres dos „Cadernos da Escola Dramática Galega“. Manuel F. Vieites, en La nueva dramaturgia gallega, recoñece que “insinúa interesantes perspectivas”. Outras obras do autor, inéditas, son Final coherente (accésit no mesmo concurso de teatro breve en 1988) e o conxunto Díptico en modo menor, composto polas obras Bolero e Con morbo.
Ten escritos dous relatos breves inéditos e uns vintecinco poemas, que lle gustaría ter completado cunha dúcia máis e logo publicado, posto que afirmou estar moi satisfeito con algúns deles.
En política, dende os seus tempos de estudiante foi militante nacionalista e actividata. Foi candidato ó Senado nas eleccións xerais do ano 2000 polo BNG.
Morre dun ataque ó corazón na noite do 16 ó 17 de maio de 2001.
Pequeno (e sabemos que incompleto) curriculum vitae:
5º de Solfexo polo Conservatorio Profisional de Música de A Coruña.
5º de Trompeta polo Conservatorio Superior de Música de Madrid.
5º de Piano polo Real Conservatorio Superior de Música de Madrid.
3º de Harmonía polo Conservatorio de Madrid
2º de Historia da Música polo polo Conservatorio de Madrid.
2º de Estética Musical polo Conservatorio de A Coruña
2º de Conxunto Coral polo Conservatorio Profesional de Música de Santiago de Compostela.
Curso de Historia do Arte e da Cultura no Conservatorio de Santiago.
Curso de Acústica Musical no Conservatorio de Santiago.
Curso de Repentización, Transposición e Acompañamento no Conservatorio de Santiago
Diplomado en Trompeta e máis en Piano polo Conservatorio de Santiago.
(Todo este expedente académico pode ser avaliado pola correspondente certificación oficial, mesmo incluindo calificacións.)
Traxectoria profisional:
Trompetista e percusionista da Banda Municipal de Música de Viveiro, na que chegou a desempeñar funcións de sub-director. Durante algún tempo formou parte da Xunta Directiva desta agrupación. A pertencia desde os 9 anos á Banda de Viveiro serviulle para hoxe coñecer a técnica e manexo de todos os instrumentos empregados nas bandas populares.
Director da Coral Polifónica do CIT (Centro de Iniciativas Turísticas) de San Cibrán (Cervo)
Director da Escolanía do Coléxio público de EXB do Vicedo, en formación.
Profesor do Conservatorio de Música de Viveiro.
Autor dunha série de obras polifónicas para Coro mixto, das que ten estreado as cancións “Abrelle a porta o día” (sobre un poema de Dario Xoán Cabana) e “Sirena” con letra de Mario Benedetti.
En breve sairá do prelo un poemário do escritor Miguel Sande (en Ed. Galaxia) que inclúe un “lieder” composto por Hernán Naval sobre o poema final do libro.
Ten traballado como arranxista para orquestras de música lixeira
Ten publicados artigos sobre Música e Cultura en diferentes publicacións galegas.
…..
Bibliografía usada:
AUTORES RIBADENSES EN LINGUA GALEGA. Cadernos de investigación do IES Dionisio Gamallo Fierros Nº 3, 2001. nota: A redacción final deste traballo realizouse no verán do 2000; non figuran, lóxicamente, datos posteriores
O SON DO POBO Nº 14 ABRIL-XUÑO 2001
LA COMARCA DEL EO, 28 de Maio do 1989 – Nota informativa sobre o inicio dunha academia privada co obxecto de formar unha Banda de música en Ribadeo firmada por A Comisión Xestora do que logo sería Amadores da Música.
Píldoras:
…“jóvenes alumnos puedan comprender la estructura de una obra… para lo cual recibirán explicaciones de Hernán Naval, director de la formación musical quien también ha diseñado el guión de la actuación…El concierto con fines pedagógicos…se les entregará a los asistentes una guía didáctica ilustrada y un formulario…“
(LA VOZ DE GALICIA 21 de maio do 1993 Naval dirige hoy a la banda de música ribadense en un concierto didáctico)
….“Ó redor do seu traballo consegueu artellar o rexurdimento da banda de música que sacou da nada ata convertela nunha potente formación con máis de oitenta músicos e que pasou a ser banda sinfónica. Baixo a súa batuta, a banda ribadense marcou fitos importantes coma a publicación dun compacto no ano 97 e tiña case ultimada a grabación do material para dous discos máis. Ademáis, fixo un gran traballo na escola de música, atraendo a centos de rapaces.
(O PROGRESO 18 de maio do 2001- “finou dun infarto o profesor hernán naval, director da banda municipal de ribadeo)
….“Hernán Naval presidió la agrupación cultural Sementeira desde 1984 al 92.Durante este período desarrolló una intensísima labor cultural: mantuvo un programa radiofónico y diseño la campaña: Salvemos o teatro “Pastor Díaz” en el año 88, entrevistándose entonces en dos ocasiones con el conselleiro de Cultura en esa época Alfredo Conde….
…El músico viveriense también organizó el primer Encontro de asociacións culturais da Mariña que se celebró en el 89 en la ciudad del Landro, fue vicepresidente de la Federación de Asociacións Culturais Galegas y colaboró en la prensa comarcal. Con sus artículos de opinión apoyó muchas iniciativas culturales en A Mariña. Hernán Naval participó como profesor en la puesta en marcha del conservatorio de música de Viveiro y fue un miembro destacado de la banda municipal….
EL PROGRESO 27/5/2001 “sementeira homenajeará en viveiro a hernán naval, que fue su presidente nueve años”.
….“Adiantándose aos tempos puso en marcha unha escola pioneira en Galiza, unha Banda Sinfónica Municipal que marcaría un fito no mundo das bandas populares; espertou en todos nós, e especialmente na nosa mocidade, unhas inquedanzas musicais, e culturais en xeral, que encherían de ilusión, sentido e vigor a actividade cultural de Ribadeo, de toda a Mariña e máis alá da nosa comarca….
extracto do texto da carta que se apresentou ó concello para que a escola se convertese en „escola hernán naval“ 2002
— Atención: No blog hai máis material sobre Hernán. Por exemplo, aquí (non é o único sitio, nin moito menos) —